تا چه حد با موتور خودرو آشنا هستید؟ درست است که با پیشرفت روزافزون تکنولوژی تا حدی ساختار موتورها بهبود یافته است ولی در حالت کلی موتور خودرو ساختار خود را حفظ کرده است. آشنایی با قطعات به کار رفته در موتور شاید در نگاه اول چندان مهم به نظر نیاید ولی با یادگیری این قطعات و وظیفه هر کدام، درک بهتری نسبت به خودرو خواهیم داشت.
الف (سیلندر):
استوانه ای است توخالی، که حجم آن به دلیل حرکت رفت و برگشتی پیستون مدام در حال تغییر است.
ب (پیستون):
قطعه ای است استوانه ای شکل که در داخل سیلندر، حرکت خطی انجام می دهد این قطعه به کمک شاتون، میل لنگ را به گردش در می آورد.
ج (شاتون):
قطعه ای است که رابط اتصال بین پیستون و میل لنگ می باشد. این اهرم نیروی پیستون را به میل لنگ و برعکس منتقل می کند.
د (گژن پین):
میله ای توخالی است که پیستون را به شاتون اتصال می دهد.
ه (میل لنگ):
مح.ری است که حرکت خطی پیستون را به کمک شاتون به حرکت دورانی تبدیل می کند.
و (سوپاپ ها):
قطعات قارچی شکلی هستند که مجرای ورودی و خروجی را باز و بسته می کنند.
ز (شمع):
وسیله ای است که بر روی سرسیلندر نصب می شود و وظیفه ی محترق کردن مخلوط سوخت و هوا (بر اثر تخلیه ی ولتاژ، در فضای بین دو الکترود) را برعهده دارد.
ر (مانیفولدها):
لوله هایی هستند که وظیفه ی انتقال دود و گاز (مخلوط سوخت و هوا) را بر عهده دارند.
واژه ها و اصطلاحات فنی مربوط به موتور:
قطر سیلندر:
به قطر داخلی سیلندر اطلاق می شود که از جمع کردن قطر سرپیستون و مقدار لقی بین پیستون و سیلندر بدست می آید.
نقطه مرگ بالا (TDV):
بالاترین نقطه از سیلندر که پیستون در آنجا متوقف شده و در حال تغییر جهت به سمت پایین است. در این حالت پیستون دورتز از میل لنگ و نزدیک اطاق احتراق قرار می گیرد.
نقطه مرگ پایین (BDC):
پایین ترین نقطه از سیلندر که پیستون بیشتر از آن پایین نمی رود. در این حالت پیستون نزدیک میل لنگ و دورتر از محفظه ی احتراق می باشد.
کورس پیستون:
به فاصله ی بین نقطه ی مرگ بالا و نطقه ی مرگ پایین گفته می شود که اندازه ی آن دو برابر شعاع لنگ است.
حجم جابجایی:
به فضای بین نقطه ی مرگ بالا و نقطه ی مرگ پایین گفته می شود که پیستون در نقطه ی مرگ بالا قرار داشته باشد.
حجم کل:
مجموع حجم محفظه ی تراکم (احتراق) و حجم جابه جایی را حجم کل سیلندر می نامند.
تسبت تراکم:
نسبت حجم کل (حجم تراکم + حجم جابه جایی) به حجم تراکم (اطاق احتراق) یک سیلندر را نسبت تراکم گویند.
سیکل:
به مجموع چهار زمان موتور (مکش، تراکم، انفجار، تخلیه) گفته می شود.
احتراق:
به اشتعال شدن مخلوط سوخت و هوا احتراق گفته می شود. احتراق در موتوهای بنزینی، توسط جرقه الکتریکی (شمع) انجام می شود. این مسئله در موتورهای دیزلی به صورت خود به خود انجام می شود.
ترتیب احتراق:
جهت نرم و متعال کار کردن موتور و از بین بردن لرزش، بهتر است احتراق به صورت مرحله ای با ترتیب خاصی صورت گیرد. ترتیب احتراق در موتو، مشخص کننده ی آن است که در کدام سیلندر، احتراق صروت بگیرد. این مسئله بستگی به فرم میل لنگ دارد.
سیکل موتور چهازمانه اتو:
سال 1876 نقطه ی شروعی بود که برای تولید خودروهای امروزی انجامید. درآن سال نیکولاس اتو مهندس آلمانی توانست با موفقیت موتو چهار زماه ای را بر اساس تحقیقات ناقص یک فرانسوی (روژا) اختراع کند.
منبع: وبسایت آی زمرد