فرمان الکتریکی (Electric Power Steering) که به EPS نیز معروف است، برای سهولت استفاده از سیستم فرمان در رانندگی به جای سیستم هیدرولیک از موتور الکتریکی (DC) استفاده می کند.
فرمان یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم جلوبندی خودرو است که قبل از سال 1951 برای اولین بار به صورت تجاری در اتومبیل‌های سواری قرار گرفت، (علی رغم اینکه در اواخر دهه 1800 اختراع شده بود). در آن زمان، رانندگان چاره ای جز زحمت زیاد برای چرخاندن فرمان به ویژه در سرعت‌های پایین نداشتند.
به همین دلیل است که فرمان‌های بزرگ در اتومبیل‌های قدیمی وجود داشتند. برای اینکه فرمان بزرگ، قدرت اضافی مورد نیاز را فراهم کند تا چرخش فرمان توسط راننده را کمی راحت‌تر کند.
برای سال‌های زیادی، سیستم‌های فرمان پیشرفته به عنوان تجهیزات استاندارد در وسایل نقلیه لحاظ نشده بود و به عنوان یک گزینه و آپشن گران‌قیمت قابل سفارش بود.
اما امروزه تقریباً در تمام اتومبیل‌ها، وجود فرمان برقی یا هیدرولیک بدیهی است.
اما فرمان‌های جدید چگونه کار می کند تا چرخش چرخ راحت‌تر شود؟
سیستم‌های فرمان هیدرولیک و برقی
سیستم‌های فرمان اتومبیل‌های امروزی، بسته به نوع خودرو شامل یکی از دو حالت زیر می‌شوند:
۱. فرمان هیدرولیک
شامل یک پمپ فرمان برقی که از کمربند محرکه موتور تغذیه می کند و مایع تحت فشار را از طریق یک سری سوپاپ، پورت‌ها، یک پیستون و یک سیلندر به گردش در می آورد.
در سیستم هیدرولیک، هنگامی که راننده چرخ را به یک طرف می‌چرخاند، مایع فرمان بر روی یک طرف پیستون فشار وارد می‌کند، در حالی که در طرف پیستون مخالف، مایع از طریق یک دریچه باز به داخل مخزن مایع فرمان می‌رود.
فشار اضافی در یک طرف باعث حرکت پیستون و اعمال نیروی اضافی می‌شود که همراه با اهرم اضافی از چرخ دنده‌های فرمان یا دندانه دار و پایه و میله پیچی به چرخش چرخ‌ها کمک می‌کند.
هنگامی که فرمان چرخانده نمی‌شود، فشاری روی پیستون وارد نمی‌شود و مایع فرمان به مخزن می‌ریزد. این عدم فشار بر پیستون باعث می شود تا فرمان به حالت خنثی برگردد.
۲. فرمان برقی ESP:
در فرمان برقی، به جای سیستم هیدرولیک از موتور الکتریکی (DC) استفاده می شود. در فرمان برقی، گشتاور یا تلاشی را که راننده روی فرمان اعمال می کند، توسط حسگرها تشخیص داده می‌شود و کامپیوتر تصمیم می گیرد که چه مقدار نیروی اضافی باید به سیستم تزریق شود.
یکی از رایج ترین علائم خرابی فرمان برقی این است که چرخاندن فرمان سخت است. این خرابی معمولاً به دلیل کمبود مایع فرمان برقی یا نشتی در سیستم ایجاد می شود. همچنین ممکن است پمپ فرمان اتومبیلتان فرسوده شده باشد که نیاز به تعویض دارد.
از آنجا که اجزای فیزیکی سیستم فرمان برقی به هم متصل هستند، حتی در صورت خرابی سیستم، فرمان هنوز هم قابل کنترل است. البته در این شرایط که نیروی هیدرولیک یا موتور الکتریکی وجود ندارد، چرخاندن فرمان، مانند گذشته دشوار خواهد بود.